Do ferrolenglish,
Brus, chepos e filispín
Unha pequena sinal de identidade da comarca ferrolá é a fala*
na que destaca, por enriba de todo, un vocabulario moi característico, e que,
ademais, forma parte do noso patrimonio persoal, familiar e veciñal; ó usarmos este
vocabulario identificaranos coa comarca á que
pertencemos, e polo tanto, sérvenos como
unha forma de identificación, aínda que,
moitas veces este vocabulario non se comprenda fóra da bisbarra.
De entre todas as expresións ou vocabulario característico desta
zona hai unhas cantas palabras que son de orixe inglés e que aniñaron aquí,
debido á presenza de enxeñeiros ingleses que estaban a traballar nos estaleiros a comezos do século vinte; o propio Torrente Ballester conta no seu libro Dafne y ensueño que lle chamaba “chonis” (do inglés Johnny) ós nenos ingleses cos que xogaba na praza de Amboaxe cando era
neno.
No meu patrimonio lingüístico persoal, son tres desas
palabras de orixe inglés as que están gravadas na miña memoria; no ámbito familiar
sitúo as palabras “brus” e “ chepos”, ás que recordo oír por primeira vez nos
beizos dos meus pais sendo eu moi nena, mentres que a palabra “filispín” escoiteina a unha compañeira de
instituto, que era de Mugardos e que sempre que saía do instituto para coller a
lancha para a vila dicía “voume a todo filispín”. A palabra “brus” ven do inglés brush
que é un cepillo de púas moi duras para fregar patios; “chepo” deriva da
palabra inglesa shepherd, que
significa pastor, e era deste xeito como os mesmos ingleses dos estaleiros
chamaban ós vixiantes no traballo, e, co tempo, pasouse a chamar así ós policías municipais en Ferrol; e finalmente “filispín”, do inglés full speed, que significa a toda présa, e
seguramente, era unha expresión que os obreiros ferroláns verían escrita nas numerosas máquinas de orixe inglés
que había nos obradoiros .
Estas tres palabras son un bo exemplo de aquilo que hai que
sempre ter presente cando se está a
piques de estudar unha lingua, e que son dos puntos que, xeralmente, esquecemos;
en primeiro lugar, temos que lembrar que
a lingua é algo vivo, que pode emigrar e pode adaptarse para sobrevivir, e, en
segundo lugar o estudo do contexto e a
cultura da lingua que estamos a aprender debe ser paralela ao estudo da súa parte lingüística.
* El
ferrolano. Un estudio del habla local, de Guillermo Ferrández editado en Ferrol por editorial embora en el
2002.
Os soldados
estadounidenses, británicos e canadenses desembarcaron nas praias con nomes en clave
Omaha e Utah (estadounidenses), Sword e Gold (británicos) e Juno (canadenses). Neste desembarco
participaron pouco máis de 100 000 soldados do I Exército estadounidense,
58 000 soldados do II Exército británico e 17 000 soldados do Exército
de Canadá.
Á noitiña á cabeza da praia estaba tomada e durante as semanas seguintes
desembarcaron miles de soldados aliados.
.jpg)
.jpg)
.jpg)